Mysterie Hulkenstein: hoe zag het verdronken slot er uit?

ZEEWOLDE • Do 20 februari 2025 | 8:23 • Donderdag 20 februari 2025 | 8:23

In het Streekarchivariaat in Harderwijk bladert oud-stadsarchivaris Henk Hovenkamp door een dik middeleeuws boek. Het is het Oude Rechterlijk Archief van Harderwijk. Daarin staat een fragment waarin kasteel Hulkenstein terloops wordt genoemd. Een ogenschijnlijk klein detail, maar geeft een inkijkje in het oude slot.

Het middeleeuwse schrift is door een leek amper te lezen. De oud-stadsarchivaris kan de tekst wel ontcijferen. "In dit boek is er sprake van drie gevangenen die op Hulkenstein gevangen gezet zijn en waarvoor rantsoen betaald moet worden", vertelt Hovenkamp. Hij maakt er een transcriptie van.

Transcriptie van de middeleeuwse tekst
Voer Jacob van Harderwijck und Helmich Bengert mechtichde Zeel Van Calcar sijnen weert Ricolt Ramp drije gefangenen die op Hullickesteijn sitten dair hij perth ind deell ain heefft dat hij die selve sall moigen rantsonen genomenen ind Dair Inne tdoinen Ind laiten gelijck of zeel dat selver dede actum ipso die Beatum sancti Petri et Pauli apostolorum Anno etc.

Ook de transcriptie lijkt niet op het hedendaagse Nederlands. Maar de woorden drije gefangenen, Hullickesteijn en rantsonen zijn uit de tekst te ontwarren. Het feit dat er drie gevangenen zitten, impliceert dat er ook een soort gevangeniscel moet zijn.

twe bedden myt decken
In het Gelders Archief in Arnhem is een andere fragment te vinden waarin de inboedel van het slot beschreven wordt. Daarin wordt duidelijk dat Nieuw Hulkenstein twee verdiepingen heeft. Per verdieping staat beschreven wat er te vinden is, zoals opgemaakte bedden. "Beneden Inden torn synt twe bedden myt decken ind laeke."

Hoe het slot er precies uit heeft gezien, blijft echter een groot vraagteken. Amateur archeoloog Cor Schipper probeert er een beeld van te maken. Alle data die hij kon vinden heeft hij daarvoor gebruikt en in de computer gestopt. "Ik noem het ook artist impression, dus dat is mijn hypothese."

Op het computerscherm popt een tekening op van een groot vierkant kasteel. Aan één kant staan drie puntige torens. Het ontwerp is gebaseerd op een verdonken kasteel in Zeeland. Volgens Schipper lijkt het op de gevonden contouren van Hulkenstein. "Maar het is heel speculatief", concludeert de amateur-archeoloog.

Naast teksten over de inboedel de indeling van het slot, is er nog een aspect dat een beeld kan schetsen. dat zijn de gevonden stenen in het Nijkerkernauw. Op zijn eetkamertafel heeft Cor Schipper een selectie uitgestald.

"Dit is waarschijnlijk een een dakpan, een leisteen van een toch wel belangrijk pand", Cor Schipper pakt de lange, dunne zwarte steen vast. Het kan volgens de amateuronderzoeker haast geen boerderij zijn, die werden in niet met dergelijke daken gebouwd.

Op de tafel staat ook een rode kubusvormige steen. Op een kant is de steen gegraveerd. Het is een afbeelding van een medaillon met daarin een kruik met bloemen. "Die dateert ook uit de zestiende eeuw. Ik heb het nagezocht in het archief", vertelt schipper.

Bekijk hier het hele verhaal van Hulkenstein II.

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!