omroep flevoland

Meer ruimte voor wandelaars, meer groen, meer pleintjes, meer eenrichtingsverkeer, maar daardoor ook minder parkeerplekken en minder ruimte voor de auto. De gemeente Urk legt momenteel de laatste hand aan een ingrijpend visiestuk voor 'de trots van de gemeenschap'. Dat is de woonkern en de haven van het voormalige eiland: het Oude Dorp.

In het stuk wordt ook alvast een blik geworpen in de (verre) toekomst, maar moeten er ook lastige vragen worden beantwoord en spelen er concrete dilemma's. "Hoe verdelen we dit gebied rechtvaardig voor iedereen?"

Wederkerigheid
Wederkerigheid is in de visie het centrale woord. Want de gemeente wil een Oude Dorp dat leefbaar blijft voor de bewoners, maar waarin ook bezoekers welkom blijven. Zowel de Urkers die elders in het dorp wonen, als bezoekers van buitenaf.

En die leefbaarheid staat onder druk. Zwaar onder druk zelfs, schetsten wethouder Willem Foppen en twee van zijn ambtenaren donderdagavond bij het informeren van de gemeenteraad. Het plan waarmee die leefbaarheid terug moet keren is nu voor tachtig procent af en moet nog voor de zomervakantie vastgesteld worden. De wethouder zal op dat moment een gemeenteraad treffen die nog niet unaniem enthousiast is. Verre van zelfs.

De gemeente ziet dat er veel aanpassingen nodig zijn. Maar die kunnen door allerlei uitdagingen niet tegelijk of op korte termijn gedaan worden. De gemeente wil daarom drie sporen uitzetten. 1: Verbeteringen die binnen nu en 2030 ingevoerd kunnen worden. 2: Een perspectief schetsen voor het gebied tussen 2030 en 2040. En 3: Twee toekomstscenario's opstellen voor na 2040.

Het college van B en W lijkt de bewoners van het oude centrum nu als eerste te gaan ontlasten. Door meer parkeerplekken naar het haventerrein te verplaatsen. Door vaker te handhaven op langparkeerders en parkeeroverlast. En door bijvoorbeeld bevoorradende vrachtwagens tijdvakken in de ochtend te geven, of alleen kleine 'bakwagens' toe te staan.

Bezoekers aan het Oude Dorp zouden dan in het ideale geval buiten het gebied moeten parkeren, terwijl bewoners een parkeervergunning behouden. In de winkelstraten zou dan wel een blauwe zone komen, voor maximaal één uur parkeren.

Daarnaast wil de gemeente op korte termijn onderzoeken hoe de Dormakade met de Staversekade verbonden kan worden.

Concreet plan voor autoluwe straat
Ook wil het college verkeerssituaties verder aanpassen. Concreet ligt er bijvoorbeeld ook al een (voorlopig) ontwerp klaar voor de herinrichting van de Raadhuisstraat, één van de drukste wegen in het Oude Dorp. Afgelopen jaar is in deze straat al eenrichtingsverkeer ingesteld. Maar de weg is nog even breed als voorheen. Met nauwelijks plek voor voetgangers. En dat kan - nee moet volgens de gemeente - anders.

Ook op de West- en Oosthavenkade ziet de gemeente ruimte voor meer openbare ruimte, zitplekken, groen en plek voor evenementen. Zo is op deze tekening al voorzichtig een muziektent verwerkt. Een voorziening die er lang geleden al was op deze plek, maar die tot spijt van veel Urkers verdween.

Áls die nieuwe haven eenmaal in gebruik is, ziet de gemeente kansen voor een complete metamorfose van de Klifweg. En ook de Klifkade, waar nu nog veel geklust wordt aan schepen, zou dan op de schop kunnen. Wel wil de gemeente dat authentieke, kleinschalige arbeid hier blijft. Omdat toeristen dit nu ook al waarderen om te zien tijdens een bezoek aan Urk.

Ook van deze Klifweg zou op termijn een eenrichtingsstraat gemaakt kunnen worden. Wat meer ruimte vrijmaakt voor wonen, winkels, ontspanning, horeca en wandelend winkelpubliek.

Wat staat ons na 2040 te wachten?
Tot slot werpt de gemeente Urk nog één blik in de echt verre toekomst. Vanaf 2040 ongeveer. Al filosoferend over de toekomst van de maritieme economie op Urk voorziet de gemeente daarin twee mogelijkheden. In het eerste scenario blijft de huidige werkhaven (naast de andere buitendijkse haven) hard nodig voor kluswerk aan schepen.

In dit geval denkt de gemeente aan extra bebouwing op het haventerrein, specifiek voor bedrijven uit de maritieme sector. Bij deze verwachting zal de Klifweg altijd nodig blijven als toegangsweg.

Bij dit scenario zou het misschien zelfs mogelijk zijn om de Klifweg helemaal autovrij te maken, en al het verkeer via een verbrede Klifkade te laten lopen.

Over de Oude Dorp-visie en de mogelijke maatregelen op korte en middellange termijn zullen waarschijnlijk nog wel felle discussies gevoerd gaan worden. Fracties uit de Urker gemeenteraad deden daar donderdag al een eerste duit voor in het zakje. 

Zo vindt de SGP dat de gemeente misschien wel té veel ambities heeft en zijn sommige wensen 'tegenstrijdig met elkaar'. Hart voor Urk vreest voor verdere verbanning van de vertrouwde auto. Het CDA verwacht dat er opoffering nodig is voor elkaar: "De rest van ons Urkers moet misschien accepteren dat we in de toekomst elders moeten parkeren voor de leefbaarheid van de bewoners van het Oude Dorp. Een stukje wederkerigheid."