Luilakken in Ouddorp lijkt enorm op het Urker brommerrijden, maar er is één groot verschil 

URK • Vr 26 april 2024 | 18:00 • Vrijdag 26 april 2024 | 18:00

Gierende banden, knallende uitlaten en het liefst zo weinig mogelijk remmen. Met een flinke bak herrie worden de inwoners van tientallen gemeenten in Nederland morgenochtend wakker gemaakt.

In onze provincie is de traditie tijdens Koningsnacht eigenlijk alleen op Urk heel groot. Daar gaat het jaarlijkse brommerrijden, elders ook wel luilakken genoemd, alleen wel geregeld gepaard met excessen eromheen. In andere gemeenten gaat dit luilakken probleemloos. Zo ook in het Zuid-Hollandse Ouddorp. Hoe pakken ze het daar aan en zouden de brommerliefhebbers op Urk er iets van kunnen opsteken?

Allereerst nog even terug naar de traditie(s) op Urk. De rotonde aan de Akkers, steevast hét verzamelpunt voor de brommerjeugd, staat elke Koningsnacht blauw van de rook. En dan niet alleen rook uit de uitlaten van brommers.

Brandende rotonde ook 'traditie
Sloopauto's, scooters, afvalcontainers, verkeersborden: ze gingen de afgelopen jaren allemaal wel een keer in vlammen op bij de rotonde. Ook zwaar vuurwerk is in de Koningsnacht op Urk inmiddels niet meer weg te denken.

Het zorgt al jaren voor hoofdbrekens bij de plaatselijke politie en politiek. De keiharde aanpak van het brommerrijden in 2011 leidde tot de beruchte Koninginnenachtrellen bij het huis van toenmalig burgemeester Jaap Kroon. De Mobiele Eenheid greep daarbij hard in. 

In de jaren daarna werd het rijden onder strenge voorwaarden toegestaan. Brommerrijders moesten zich eerst melden bij de gemeente, daar hun rijwiel laten keuren, en met een hesje mochten ze dan de hort op.

Brommerrijden in 2018

Na een 'coronaverbod' in 2020 heeft de gemeente het brommerrijden in de Koningsnacht iets meer losgelaten. Bestuurders konden de afgelopen jaren op eigen houtje en met veel lawaai rondrijden, de politie controleerde nog wel op helmgebruik en een geldige kentekenplaat. De gemeente hield de rotonde met camera's in de gaten. Brandstichting en vuurwerk werd daardoor alleen niet voorkomen.

Dit jaar ging het zelfs nog bijna gruwelijk mis op Urk: Jongen kort in brand en boetes voor scooterrijders tijdens Koningsnacht Urk

Luilakken in Ouddorp
Deze bijeffecten van het brommerrijden zie je minder snel in andere gemeenten. Kijk je bijvoorbeeld naar dit gelikte videoverslag van het luilakken van vorig jaar in Ouddorp dan valt een aantal zaken op.

Een grote groep scooter- en brommerrijders verzamelt zich in Ouddorp in het holst van de Koningsnacht op een centrale plek. Zündapps en Puchjes worden van aanhangers gereden. De groep vertrekt onder begeleiding van de organisatie voor een toertocht door Ouddorp en omgeving. Het lijkt met normale snelheden te gaan, zonder al te gekke capriolen.

De politie houdt op de achtergrond een oogje in het zeil. Brandjes langs de openbare weg zijn er niet, en op een enkele fakkel na is er ook geen vuurwerk. Als de groep terugkomt staat het centrum van Ouddorp wel even blauw van de rook en de uitlaten zijn zeker te horen.

Een enkeling draait 'donuts' met zijn achterwiel en ook zijn er verschillende brommers met een vlammenwerper-accessoire. Maar daarna keert de rust weer terug in Ouddorp en start de Koningsdag.

Old Village Productions
Hoe pakt Ouddorp het aan?
In de plaatselijke media vind je geen ophef over deze toertocht. Die lijkt dus in goede harmonie te worden gehouden. Tegenstanders zijn er ogenschijnlijk niet. Hoe pakken ze het hier aan en is de gemeente er wellicht bij betrokken?

Een eerste belletje naar de gemeente Goeree-Overflakkee, waar Ouddorp onder valt, levert niet meteen antwoord op. "Dat moet ik eerst even navragen of wij hier een vergunning voor afgeven", laat een woordvoerder weten.

Old Village Productions
Een paar dagen later volgt uitgebreid antwoord via de mail. De gemeente zegt dat de organisatie van Luilak geen vergunning hoeft aan te vragen. In 2019 is er voor het laatst overleg geweest met de organisatoren, samen met de politie, waarbij goede afspraken zijn gemaakt over de veiligheid rond de toertocht.

Sinds dat overleg is er geen enkel incident gemeld rondom het luilakken in Ouddorp. Alleen in coronajaar 2020 zijn er enkele boetes uitgedeeld. Maar toen was de tocht verboden en had ook de organisatie opgeroepen om niet te komen. 

Lange traditie
Het lijkt er dus op dat de organisatie de touwtjes strak in handen heeft. Hoe doen ze dat? Via de lokale Oranjevereniging krijgen we het nummer van een van de initiatiefnemers, deze bijna dertiger zit in de vaste kern van de organisatie en weet dus hoe de lijntjes lopen. "Ik weet eigenlijk niet beter dan dat het luilakken er altijd al is geweest, het was er al in mijn jeugd. Het is echt een traditie."

De toertocht wordt inderdaad gedoogd door de gemeente, en het gesprek in 2019 kwam er omdat er toen net een nieuwe burgemeester was aangetreden. "Die wilde graag weten waar hij mee te maken had, dus zijn we om tafel gaan zitten", legt de initiatiefnemer uit. De regels zijn dus al jaren hetzelfde en iedereen die meedoet weet welke dat zijn.

Old Village Productions
"De Luilak was in het begin nog een klein groepje, maar de laatste jaren zijn we flink gegroeid. Iedereen die mee wil doen meldt zich aan in onze appgroep. Daar delen we vooraf uitgebreid de regels dus iedereen weet waar 'ie aan toe is."

De deelnemers moeten zich aan de verkeersregels houden, geen drank op hebben, en een helm dragen. De stoet wordt aangevoerd én afgesloten door de organisatie die herkenbaar is door hun hesjes. Buiten de stoet om mogen er geen rondjes worden gedaan.

Oude garde
Is het geen uitdaging om zo'n grote groep in het gareel te houden? "Nee", zegt de Ouddorper. Volgens hem luisteren de jongste deelnemers goed naar de oude garde. "Zij kijken echt uit naar de eerste keer dat ze oud genoeg zijn om mee te doen. En als wij zien dat iemand het flikt om herrie te schoppen, dan mag diegene het jaar erna niet meer mee doen. Ze passen dus echt wel op."

Old Village Productions
Hij legt uit dat iedereen netjes mee rijdt in de stoet en dat niemand zijn eigen gang gaat, de deelnemers weten dat de voortgang van de tocht anders op het spel komt te staan. 

"Mocht iemand per ongeluk tegen een geparkeerde auto aanrijden, wat met zo'n grote groep natuurlijk altijd kan gebeuren, dan nemen we diegene meteen mee naar de bewoner die schade heeft opgelopen. Dat lossen we samen op", zegt hij. Op die manier probeert de organisatie de publieke opinie positief te houden over de Koningsnacht 

'Houden zo'
Vuurwerk en brandstichting zien ze absoluut niet rond het luilakken in Ouddorp. De tocht wordt in een opgelaten, maar gezellige sfeer gehouden en dat willen ze graag zo houden: "We rijden van vijf tot acht, met een pauze van twintig minuten om te tanken en wat te drinken."

Om acht uur worden de laatste 'donuts' gedraaid in Ouddorp en dan is de jaarlijkse traditie weer klaar. Wat dan nog rest is het vieren van de Koningsdag en uitkijken naar het volgende jaar. En vooruit, het is ook nagenieten met het videoverslag dat elk jaar wordt gemaakt.

En hoe Koningsnacht dit jaar gaat verlopen op Urk? Een woordvoerder laat weten dat er opnieuw geen specifieke rol voor de gemeente is weggelegd. Brommerrijders moeten zich aan de normale (politie)regels houden en voor het eerst in jaren is er dit keer geen cameratoezicht bij de rotonde aan de Akkers.

Aanvulling zaterdagochtend 27/04: Ook dit jaar was er weer sprake van vuurwerk en brandstichting bij de rotonde aan de Akkers. Ruim dertig brommerrijders kregen een boete voor diverse overtredingen. Een jongen die ogenschijnlijk betrokken was bij brandstichting zette zichzelf daarbij kortstondig in vuur en vlam. Hij kwam er redelijk goed vanaf.

WhatsApp ons!
Heb jij een tip of verbetering? Stuur de redactie van Omroep Flevoland een bericht op 0320 28 5050 of stuur een mail: rtv@omroepflevoland.nl!

Deel artikel