omroep flevoland

De veiligheid van de Lelystadse boa's komt in gevaar nu de opsporingsambtenaren minder bevoegdheden hebben. Dat zegt voorzitter Ruud Kuin van de Nederlandse BOA bond. Hij reageert daarmee op het nieuws dat de gemeente Lelystad is vergeten om een akte over de bevoegdheden van boa's te verlengen. Daarom mogen ze nu geen sancties opleggen bij strafbare feiten, geen overtreders meenemen en geen handboeien of geweldsmiddelen gebruiken.

"Wet en regelgeving kan niet meer gehandhaafd worden en komt een boa in een situatie terecht die escaleert, staat hij of zij machteloos," zegt Kuin. Omdat ze niet mogen optreden kunnen ze in bedreigende situaties terecht komen.

De bevoegdheid om op te treden als de wet wordt overtreden, wordt door middel van de akte van opsporingsbevoegdheid afgegeven door het ministerie van justitie. De akte heeft voor boa's maar een geldigheidsduur van vijf jaar. Normaal gesproken vraagt een gemeente op tijd een verlening aan om de akte opnieuw met vijf jaar te verlengen. De aanvraagprocedure duurt ongeveer 13 weken.

Omdat de gemeente Lelystad de akte door een fout niet heeft verlengd, is de geldigheid sinds 22 maart verlopen. Daarmee zijn de bevoegdheden van een boa dus ook niet meer geldig.

Ze mogen daardoor geen sancties meer opleggen bij een strafbaar feit. "Dan moet je bijvoorbeeld denken aan appen op de fiets of dat je fout parkeert. Of overtredingen die te maken hebben met de alcoholwet of afvalwet." zegt Kuin. "Alles wat maar met strafrecht te maken heeft."

Volgens de gemeente kunnen de boa's nog wel op bestuurlijk gebied handhaven. Bijvoorbeeld als iemand geen parkeergeld betaalt. Boa's kunnen dan een naheffing uitdelen, omdat het dan niet om een straffeit gaat, maar om het niet betalen van een gemeentelijke belasting.

Koningsdag
Boa's die zonder bevoegdheid rondlopen op Koningsdag kunnen eigenlijk alleen maar waarnemen. Ze kunnen niet meer bekeuren op bijvoorbeeld openbare dronkenschap of intimidatie. Ingrijpen bij geweld is ook niet mogelijk.

Het is niet zo dat een boa helemaal machteloos staat, zegt Kuin. "Bij bijvoorbeeld een winkeldiefstal mag een burger een winkeldief staande houden, dus dat mag een boa ook nog. Alleen kunnen ze daarna niks." Een boa mag dus niet bekeuren of bevelen geven. Ook mogen ze geen identificatiebewijs invorderen. Dat moet door de politie gebeuren.

Volgens Kuin is het probleem op te lossen door de politie meer zichtbaar te laten zijn op straat. Wethouder Dennis Grimbergen zei grote zorgen te hebben over het verloop van Koningsdag. Desondanks laat de gemeente geplande evenementen doorgaan. Volgens de gemeente zijn er afspraken gemaakt met de politie en het Openbaar Ministerie, nu de Lelystadse boa's geen bevoegdheden meer hebben. Wat die afspraken zijn, willen de partijen niet zeggen.

Systeem is achterhaald
Kuin vind het slordig dat Lelystad de akte vergeten is te verlengen, maar legt ook deels de schuld bij het systeem. Hij vindt het niet meer van deze tijd dat er om de vijf jaar een verlenging aangevraagd moet worden. "Het stamt uit een tijd dat er nog maar een paar boa's per gemeente waren. Nu hebben gemeentes tientallen of zelfs honderden boa's die een belangrijke taak op straat vervullen."

De gemeente is afhankelijk van het ministerie van justitie en veiligheid om boa's te benoemen. Kuit vindt dat buitengewoon opsporingsambtenaren net als politieagenten voor het leven benoemd zouden moeten worden. Hij hoopt dat het ministerie Lelystad voorrang geeft in de aanvraag voor het verlengen van de aktes. Het ministerie van justitie en veiligheid laat donderdag weten daar geen uitspraak over te willen doen.