omroep flevoland

"Je zou bijna zeggen: het is een open deur", aldus ecoloog Mennobart van Eerden, nadat een zeearend afgelopen week stierf doordat de vogel ter hoogte van Zeewolde langs de A6 tegen een windmolen vloog. "Als je zoveel obstakels opricht dan neemt de kans dat er iets misgaat toe."

Van Eerden reed met een rotgevoel met de dode zeearend naar huis en vindt dat er iets moet gebeuren om dit soort ongelukken in de toekomst te voorkomen. "Ik denk dat je moet denken aan een soort detectiesysteem dat dit soort vogels aan ziet komen en vervolgens de windmolen stilzet."

Zeearend 'Spike 20', zoals de vogel door Werkgroep Zeearend Nederland werd genoemd, crashte tijdens storm Corrie op 31 januari tegen een windmolenwiek en stortte neer op een akker. Van Eerden werkt al jaren met de werkgroep samen. Hij kreeg een melding en ging op zoek naar de vogel.

Doodsstrijd
"Op zich is het natuurlijk heel jammer als je zo'n bericht van een dode zeearend krijgt. Het is één van de grootste vogels die in Nederland rondvliegt." Van Eerden kon 'Spike 20' traceren dankzij de zender die de vogel omhad. "Jonge zeearenden worden sinds 2019 voorzien van een zender om onderzoek te doen naar, onder andere, de invloed van de bouw van de vele windmolens in Nederland. Zo weten we wat die arenden in Nederland doen en dus ook als het misgaat."

Van Eerden vond de jonge zeearend uiteindelijk op een akker onder een windmolen. Uit data blijkt dat het dier niet meteen dood was na de botsing met de wiek. "We zagen op de data dat er nog een uur na het ongeluk beweging is geweest, een meter naar links, een meter naar rechts. Daarna zagen we de temperatuur van de zender dalen en wisten we dat hij dood was."

Vragen vanuit de politiek
De Almeerse fractie van de Partij voor de Dieren (PvdD) stelt vragen naar aanleiding van de dood van de zeearend. "We zetten zo in op energietransitie en windmolens, maar dat moet niet ten koste gaan van mens, dier of natuur", zegt Marjolijn Veenstra van de partij. "In dit geval ging het om een beschermde inheemse diersoort, de zeearend, die gevolgd werd met een tracker. Maar er gaan veel vogels dood die niet gevolgd worden. Ik vind dat de gemeente moet onderzoeken wat ze kunnen doen om bestaande windmolens diervriendelijker te maken. Ook denk ik dat er aangestuurd moet worden op aanvullende regels bij nieuwe windmolens."

50PLUS en de Partij voor de Dieren in Provinciale Staten roepen het college van Gedeputeerde Staten gezamenlijk op om op alle (toekomstige) windturbines sensoren te plaatsen die botsingen met vogels moeten voorkomen. "We vinden dat de provincie een zorgplicht heeft. De investeringen enerzijds in natuur en het bevorderen van de vogelstand, mogen niet teniet gedaan worden door de investeringen in windparken waar diezelfde vogels zich doodvliegen", aldus Marc van Rooij van 50PLUS Flevoland.

Partijen willen verplicht detectiesysteem
"De provincie moet goed kijken naar de huidige overeenkomsten met initiatiefnemers van windparken en ook moeten er in toekomstige overeenkomsten betere afspraken worden gemaakt. Wat ons betreft moeten toekomstige windparken verplicht worden om een vogeldetectiesysteem te installeren." 50PLUS en de PvdD denken ook dat zwarte wieken een oplossing zouden kunnen zijn.

In juni 2021 is overigens al een motie van de Partij voor de Dieren in Provinciale Staten aangenomen waarin de provincie werd opgedragen vogelvriendelijke systemen voor windmolens te onderzoeken. De partij zegt nu dat deze motie niet (volledig) is uitgevoerd en dat dat heeft geleid tot de dood van Spike 20.